Vak Zel Mit Zel ???

Vak Zel Mit Zel ???

Biaklian Tonsing
Deputy Manager (MSPCL)
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Neulai a Video game kimawl lai, last stage a big boss tung dek geigei mei hong mit bang zaw Aw, hehhuai lotel sam ahi. Mei hongpai nawn bang chu kipahhuai lawtel. Mi khenkhat te’n laa bang na phuah loh zezen uhi “Vak zel Mit zel” ci in. Hiai thu omdan a ciang deuh in hilhcian le ci dan ihi.


Electricity Department, Manipur hi 2014 in Company (State owned Public Sector Unit) nih in kikhenzak hi. Huaite ahihleh Manipur State Power Company Limited (MSPCL) leh Manipur State Power Distribution Company Limited (MSPDCL) ahi. Hiai kikhekna in department kivaipuak dan leh nasep dan hih zangkhai in felsak tuan mahmah hi. Prepaid meter leh adang dang te hiai nung a kisemsuah scheme ahi. Mei dinmun ama sang in hoihzaw tham ban ah vanzat leh a dang,dangte nasaktak in kipuahpha thak hi. Mei (power) hi Generating Station (GS) a kilakhia hi. Etsakna din NHPC nuai a om Loktak Downstream Hydroelectric Project kha GS khat ahi. Tua GS ten mei hon supply in Sub-Station (SS) in a na receive hi. Tua SSte apat consumer end a kipia hi. Hiai GS apat SS tan kha Transmission kichi a;hiai na ahihleh MSPCL te etkolna nuai a om ahi. SS apat mei consumer end a kihawmzak ahihleh Distribution kici a hiai MSPDCL ten enkai uhi.


GS apat a tangpi in 132kV voltage in mei supply in 132kV SS in a na receive hi. Etsakna dingin, 132kV Khengjang SS in 132kV Ningthoukhong SS apat supply la hi. Tua 132kV voltage kha Power Transformer zang in 33kV in hihniam hi. Tua ahihniam khit ciang in 33kV New Lamka SS pe sawn nawn hi. 33kV New Lamka SS in Power Transformer mah zang in 33kV pen 11kV in ana hekniam nawn hi. Hiai tan MSPCL te jurisdiction ahi. 11kV pen vengsung ah ki hawmzak nawn in vengsung a Distribution Transformer ten 11kV kha 220V(for single phase) in hekniam nawn in domestic (innsung) a 220V zang in kipelut hi. Hiai consumer end a distribution kha MSPDCL ten enkai uh hi.


Acihleh bang cidan a Department in mei koi a lei a consumerte kiang a zuak ahi ding? State Load Despatch Center (SLDC) kici Yurembam, Imphal a om ahi. Hiai Center ahihleh MSPCL nuai a om leuleu in. SLDC in Manipur a SS in power a draw zah (Power a nek zah) om tengteng monitor gige hi. Ni khat a 24hrs kha every 15 mins. block in kikhen hi. Huai tuh 24x4= 96 blocks om cih na suak hi. Hiai blocks 96 sung a mei consumption di zah SLDC in hisap gige in huai data MSPDCL kiang ah pia in MSPDCL in huai data dungzui in mei Generating Station or Companyte kiang ah a lei hi. Etsak na di’n, for a particular 15 mins. sung a Manipur consumption kha 150MW ci ta ni. Himahleh, SLDC in 140MW prediction zang in lei bang hitaleh, 10MW kisam hi. Hiai dinmun a om ciang in mun bangzah hiam load shedding kici in rotational basis in kihih mit zel hi. Hiai kha Over Drawal kici. Lehlam a, 150MW poimoh laiin 160MW lei kha hitaleh, tua excess 10MW kha company in loss hizel hi. Hiai ahihleh Under Drawal kici hi. Hiai dan a niteng a mei schedule plan neitak in kibawl ahi. Hiai kha Load Forecasting kici hi. Manpur, North East a ding in Load Forecasting accuracy sangpen ahi. 90%(val gige a accurate) ahi.


Hiai dan a power transmission and distribution kha distance saupitak tawn in consumerte kiang a kipia hi. Acihleh huih nung/vuah zuk zek ciang a mei mitmit a? Vuah/huih a nun ciang in electric gui 132kV line, 33kV line, 11kV line etc te singkung ka hiang kitan or adang dang in a hihkha sek hi. Tua a hih ciang in Line to Ground fault (Earth fault) kici om hi. Ahihkeh huih hat ziak in Electric gui thum/li a pai pen khat leh khat kisukha/kihetkha thei hi. Huai a hih ciang in Line to Line fault (Over current fault) kici hi. Hiai bang thil a tun ciang in 132kV or 33kV SS te a Relay kici equipment kithuah hi. Hiai naa ahihleh tua bang fault a na detect or sense tu ahi. Houtak a gen in Relay kha Sensor le a cih theih hi. Tua fault khat Relay in a sense phet ciang in trip command Circuit Breaker (CB) kiang a pia hi. CB ahihleh houthei pen a gen in Switch ahimai. Automatic or Manual a function thei hi. Hicibang fault a om ciang a tua Relay in trip command a piak ciang in CB in automatically in a breaker pen ana open in tua faulty line pen mei mit sak hi. Hicia CB a ki-open khit nung sawtlou in, SS a duty ten CB pen ki close thak in faulty line pen khatvei nihvei ki try thak a hucia a stand (pai zou) keileh huai line pen ki shut down hi. Hucia khatvei nihvei a try a a stand zoh leh lah denlam a line kigente sing kahiang neng in va hetkha hiam ahih keh fault poi lawlou Relay in a sense hidan ahi tangpi hi. Hicih cia mei vakzel mitzel in omsek hi. Hiaidan dinmun a fault pen a try cia a stand zoh louh nung shut down a om ciang in SS a duty ten Line staff te ki inform in 132kv or 33kv line ahihleh MSPCL staff ten va bawl uh a. 11kv leh a nuailam ahihleh MSPDCL ten va bawl zel uhi. Sun leh zan ci lou in azu- a-ham thuak in line staff ten line a mei a siat nak leh delh gige uhi. 24x7 duty hi gige mai ahi. Hiai banah mei mit ziak factors tampi dang leng om hi. Maintenance shut down SS ah, jungle cutting (Electric line kiang nailua a sing le guate hahsiang), Over load ziak a line bangzah hiam Isolate (Khenkhia), Inn/Gam kang ban ah tulai a gari a electric post ki phut dem veu leh adang dang tampi om hi. Hiai bang thilte a tun ciang in SS apat ki shut down zel hi.


Hicibang in protective system omkei leh fault a om ciang in tua faulty line pen a equipment kizangte banah consumerte electrical equipment tanpha se thei hi. Relay kha sensitive mahmah a line a sing them nengkhah a het khak ciang in le ki trip(CB open) hi. Hiai a bitna hi zo ahi equipmentte a ding a. Etsak na din, insung a phalbi ciang bang a heater hah zatluat leh a permissible limit zah sa tamzo kizat ziak in inn a le mei mit sek hi. Huaiciang in inn a kizang Miniature Circuit Breaker (MCB) ana ki down zel ding hi. Hiai working principle hi denlam a i gen toh kibang thou ahi. Protective system mah ahi. Tua ahihman in mei vak zel mit zel ci-a a om ciang in phunphun lou in ei electrical equipmentte bitna leh damna hizo ahi cih ikithei sak ciat hi.

© Copyright 2024 - ZOGAM.COM. Designed by NemaGraphy.