Ki Theihchetna Nuam & Chinatna Manpha

KITHEIHCHETNA NUAM & CHINATNA MANPHA
~Vanlallian Valte 

vanlallianvalte new

Lawm ngai leh vualnopna khelahmi ka hih ziak ahi diam, pawlkhat te’n lunghimohna nei ngellou di’n hon koih hamtang uhi. Atak in bel, thawmhau, lamet bei leh mailam hinkhua diing bing sakna’n hon tanau et tawntung. Phulouh hehpihna koi ah ka mu dia? “Na tate a neulai ngal ua…” hong kichih chiang bang a nuam khin khol lou!” Khalam hinkhua bah ka hih louh tawp in, sih khamuanna nei nai lou chu ka hi himhim chih a chiang mai vele! Mahni kizon tum leng, baal-sah semsem. “Hikei veh aw! Pastor leh saptuam upate houlimpih mai ning,” chi sek mah leng, hun thoveng ah kei ana fuh khin zel! Vaigam khopi khawng a chialpina leh giahluut chialpina neih baihlam liai lou a, ei lunggulh hun geih a lam-et vual hi mawk lou hi. Ahia, kei vangphat le hinchin EBCC New Delhi in 2017, Feb ni 15 kipan a 18 tan daih diing Ginna ah na omna uhiam chih noumau ngeingei ki enchian zel un. Ahihkeileh noumau ah Jesu Khrist a om chih noumau ngeingei in na thei chian kei ua hia? Deihlouh na hih kei ngal uleh (2Kor 13:5),chih thupi dia pansan in Tuailai Camp -2017 vaisai. Thugentu – Pathian’ mizat, Evan T Damkhothang ahi.

Hotdamna hia ka zon diing halhthakna? “A Minpu lel a hinsang in, hai leh haipih – sih leh sihpih zaw ning,” chi a ‘ngaihlai ngam ngolh ngam ngaap’ in zu ngawl diin Pathian’ khut haat, thilhihthei ah ka kipekhia. Bah leh nungkaih vei in ka om kei. Duhna a beita; ngaihtuahna chiimtak hon guan a; tup luat ngai lou in saltaanna khat kipan in ka suakta phot peuhmah hi. Awle, nidang in leng - pianken khelhna theichian; alohsawn ka niteng khelhna phawk, kisiik; Jesu - lampi, thutak leh hinna a hih dan thei mahleng pom lou a piangthak kisa zawsop ka na hi. Tu’n bel siangset a thak saam lunggulh in ni 17 February, zaan khovak a Pathian buan mai. Himahleh, "Huchi zel kha leh!” in palbang hon nang teitei. Ni 18 zingsang devotion hun a phatna laa pitu, Pastor deihtak H Biakson in, “Ei ginna hat ziak sang a Jesu muanhuaina et zawk diing ahi,” chi in, laa “Jesu muan a lungdamhuai pen,” hon sakpih hi. Huai hun geih in ahi Pathian’ theihsakna - a tapa Jesu muanhuaina muang ngam a, Lal leh Hondampa a ka saan. Halleluijah!

Camp giakte, puanthuah zial a ka hong tualsuah nung uh kha khat ching pan in taksalam damlouhna’n hon bawm: a vangkim a naak si luang zungzung, gil puak, diip naa, guhtuah naa, thachau, ihmut suak den leh khevuung in ka om hi. “Ka sin bei houh hitaan te!” chihchih in om hi. Bei malak ah ana (puam) lian zaw hi. Damlou veh nikhua in, chidam hit-hiat a om a hamphathuai dan i phawk. Ei i hong chinat saam chiangin zaw, ngaihtuahna paisau baih nuam hi. OPD sauliim ah damlouhna sang in, mipi’ huu leh zakkha gim thuaklel zaw hileng kilawm hi. Mite’n minlamna bu tawipa’ thupuan ngeingaih lou in doctorte’ kongbiang ah ngawng tung zen in daak ta gawkgawk uh. Ahun tun ma ua kizep luut tum lah kiphamat den, heiha! Khangthu a ‘California Gold Rush of 1849’ kigen toh tehkhinhuai hial hi. Tangtawn gou le hichia zong in ‘phiaphia’ peih le hoih di hiven!

Gingtu kuahiam taksalam zawngkhalna nei, damdawi-inn a giahkuan zawzen khat hong damkhiak chiang’ Pathian leh mihin pih kianga kipahthu gen di giautau lou hi. Kei bel, dam bawn hinaisai lou, kienkol pan kiangkiang ka hi. Himahleh, Toupa chitna leh lainatna vaang in, pahna khitui aluang lou thei lou. Tawpsan tuak, chi khat ka tawpsan ziak a natna ka neihlam theihkhiak leh kietkol in omzia nei lai ahi chih muhkhiak in a om. Huai ban ah, Pathian’ thudikna ka hinkhua a taaklat a om in, tuh gah ka aat ding pha sa hi (Gal 6:7). A chihlouh vanglak pomzam maimai lou Pa a ka neih hamphathuai nah e! Hiai thu mahmah in leng khamuanna hon guan: “Huan aman, ka kiangah, ka hehpihna nang di’n a hun hi, ka thilhihtheihna hatlouhna ah ahi hihkim a a om, a chi hi. Huchi in, Khrist thilhihtheina ka tung a a omtheihna ding in kipaktak in ka hatlouhna te ka suang zaw ding hi” - 2Kor 12:9.

Ka sin natna pen, ngolh guih ‘side effect’ hisak pawl om uhi. Ngamngolh ziak hilou in zaalbawl ziak hilim veh aw! Ka valh khitkhit pen natnahikte’n le gui zel saam unchin, Kon ngolh siang siksek leh halhkhia ua, ka natna vei hong leikou hi lel hi. Pathian’ temple himah le, I sunglam kahpasiik a siam hi lou a, kikep sianthou di ahi. “Zu dawn te sisi uh – tuisik, theitui, singpi leh bawngnawi dawnte le si thou; Zu khawng dawn dia kibawl hiven, dawn mahtak ke!; a luutlam in thil hihkhial lou!” chia, Pantoprazole, Liv-52 leh kawltu tui khawng a kinaamtaak tulpih thei hilou i hi. Kidek siam/dawnzah kiamsak hiaihiai di chih bang le, tawpsan hial di phal lou leh tupna taktak toh pang lou, taise sa chihna; Kileh kiik baihlam mahmah. "Zan a bei dekdek ta a, khua a vak dekta hi; huaiziak in mial a thilhihte paikhia in vak thuam in i kithuamta ding uh. Sun a om bang in kilawm tak in i om ding uh, zu dawn buai leh zu kham a om lou in, huk leh kingaihhat a omlou in, kilai leh kihaza a omlou in. Toupa Jesu Khrist in kithuam zaw unla, na sa duhgawlna uh pichin ding in bangmah kibawl kei un!" - Rom 13:12-14.

Inlum a om hileng: Pianna tun leh zua leh laizomte’ laitual lenna kia thamlou in tanau-laina leh chipihte’ kichinna ahia, nuamtuam mahmah diing hi. Himahleh, AIIMS gentak louh RIIMS leh Shija Hospital takngial le ka naih zou kei diing. (Inkal kitawi zen in va zuan zou mahleng, hautak ngial ding hi. Leithoh di hileh tua, ni khat a ka damdawi nek khiak Rs. 1000/- val man ahia, government in kha guk sung nek hon thawnpiak ding). Huchi hileh, Lamka ah doctor’ ginthu leh kei ginthu polhkhawm in vei louh TB damdawi peuh in ka kienkol dia, ka hoihphah tuan kei diing. Kawlnisuak sim in, ‘it-huai lua’ ka hih dan hong kigen hun di kinoh nai hiaihiai ding hi. Damlai a kidem; sih chiang a kitawisang zel hang a maw! Nungak khoval khat – pasal’ zugim leh zarda 120 gim kithuah namtui sa nu’n, “Ngolvei zatna bei te mah fel uh, zanhah pih ngai dia sih nachang bang thei nuam vial unchin!” chi laitei venchin! Huchiin ka laa deih leh Laisiangthou chang kipahpih kholdiak khawng suangpek ah tuang hak nawn lou ding hi.

Bangteng hileh, Toupa’n a awnem hon zasak zelzel. Mi i tuam dungzui un Pa’ hon houpihna zia kidang hi. Kei bel, zaak sasa te tungtawn in Toupa’n hon houpih:  “Pathianin khovel a it mahmah ziakin a Tapa tang neihsun a pia hi. Kuapeuh amah gingtate a manthat louh ua, khantawn hinna a neih zawkna ding un.” - Johan 3:16.  “Toupa tuh honchingpa a hi a ka tasam kei diing hi: Aman loupa hingnou mitmet mun ah hon kualsak zel a: Khawlna mundai ah a hon pi zel hi: Ka hinna hon bawlhoih sak zela, amah min ziakin diktatna lampi ah hon pi zel hi.” – Sam 23:1-3. "Jesu a lawmhoih I neih dan” (Bkl 19na), "Jesu muan a lungdamhuai pen,” (Bkl 165na) leh naupanglam Sunday school all time hit: "Jesus loves me this I know," "With Christ in the vessel" leh "I come to the garden alone” (Methodist Hymnal 314), chih te khawng ahi. AIIMS phaitam a ka oih chimlouh zaw, “Aw Jesu tuihing lui na hi,” chih laa ahi. Kawlzaal a damlou etzuina laidal tamlou leh tui thawl baanpuam chiah kiguang leltak gik sa a ka khuisat hun in leng thou nawn Toupa ka kiang ah om gige ana hi.

VV’Laidiip/170717S

© Copyright 2024 - ZOGAM.COM. Designed by NemaGraphy.