Career Guidance | Medical Doctor (MBBS)

MEDICAL DOCTOR (M.B.B.S) ENTRANCE GEL DINGTE ADING A THUHILNA (Career guidance) ~By: Rev. Hangpi Manlun, D.Th student UTC, Bangalore
Rev hangpi manlun0. Thupatna:
Tusong teng khu Manipur hitaleh India gam sung mun tuomtuom a sekul  leh college kaite sangnaupangte result hing suoh sausau uhi. Tualeh, kum dang leh nidang banglou tahin i ta inau  laisimte uh khu division hoipipi ang mu uh gentahlou a, akhente ngel khu full mark leh a full mark dehdeh phialte ang hi ua,  nidang lai a Kol-le-Vaite maimai hithei ding a ina koite uh khu Pasian jal in eita ei naute uh hina jong ang hi panpanta hi. Ahin igen nuompen ahileh bangchi tuh in siem in mark tampipi mu leh uh jong ikiguide dih sih uh leh milien milal moh hithei ahituom sih ding hi. Tuajiehin tutung in M.B.B.S (Medical Doctor) hitheina ding a kalbi poimawte igen un isut ding uhi.
i). Carrier guidance hoi kipoimaw jing hi.

Jilna lampen ka line hisih leh jong education angaina mama khat kahina toh, idiehin imi isa laisiem mama a ineite uh toh keima mimal in jong houlimna kanei kha leng a, atamjaw thamin ang gen uh ahileh lai kisiem leh jong carrier guidance nu-le-pate hitaleh laisiem masate apat ana mu lou jieh ua, akisie thu uh ang gen chiet ua da um kasa mama hi. Thamlouin, atamjawte khu kikhel in atunna ding uh leh aphahna ding uh atunjou lou dante uh leh akisie thu uh jong ang genpi uhi. Tuajiehin tuin ikisielouna ding un sutpanta va-ui.
ii). M.B.B.S entrance leh test dang kibahlouna.

India kumpi in tukum apat in M.B.B.S (Medical Doctor) jil nuomte ding in National Eligibility cum Entrance Test (NEET), ang conduct uhi. India gam pumpi ah kum khat in Doctor jil ding atangpi in mi 35,000/- (Sang sawmthum leh nga) vel akila jing a, ahin tuami ading a entrance test bawlpen misiem vaibelsia sawm valte akitu uhi. Adiehin ei singtang mi (ST)te ading in seat sang nga lah vel  um hamham ding a hisap ahijiehin, India gama entrance test lahlah ah M.B.B.S entrance test khu ahamsapen aki chi hi.

Tualeh ahamsatna dang dieh ahileh UPSC examte pen in B.A. or M.A ajawchieng un  exam agel ua apasi uh leh sepna amupai uhi. Ahin tam M.B.B.S pen entrance a passte pen dam tah ajil jou uh leh ajil jaw chiengua sepna ding ua entrance test huchi lawmlawm a hamsa gel ngai nonlou ding uh ahi jiehin in amauten ajil masangun ahamsate ana jouta uhi. Tuajiehin tuni tan in M.B.B.S hoitah a entrance test ahing jou a jiljousa khat pen, semna mu lou chi um nailou phiel hi.  Thamlouin, tusong a IAS topperte leh IAS hing jouthate khu M.B.B.S joute ahinuom na lai set uhi. Tuaban ah, M.B.B.S jouten secular line a Ph.D abawl nuom uh leh jong direct in abawltheina lai ua, laisim nuomte ading in jong ahoi mama ngel hi.Tuajeihin, entrance test ahamsatna jieh ahileh n ajil jou chieng a nnasepna ding toh jong ajil masang ua agel masah uh ahijiehin in nuom dehsuailou ding ma ahi hi. Tuajiehin, eilah a adei tahtahten kumthum kumlipi ma na gel uh a, tuachiengin ang lawching va ngua uhi. Tuaban ah, sumhau paihau jiehin jong Entrance test apanglouin gamdang hileh India gam ah jong kijilthei nan leh tuabang entrance test through louten sepna mohmulou ua jong kipomsah lou hi.

iii).Manipur a M.B.B.S jilna ding in deposit chite um lou hi.

Adiehin ei Manipur ah kum chin in i kumpi in M.B.B.S jilding in ei signtang mite sawmthum (30) val bang ang la jing a, tuin BDS jilthei ding mi guh (6) vel toh a seat jong ang kibelap tam deuhdeuh hi. Ahin tamna jilna ding in nu-le-pa khenkhaten heilah a ilom i tom uh e deposite a 3lakhs bang ngaiding hi chi ngaidan inei ua silda um vot khat ahi. I naupangte uh Class XII, hoi tah leh sang tah hing jou anaupangte jong M.B.B.S jilnuom nalai, nu-le-pa leh uten heitah ijah uh e, eite jil jo ding hisih, kiha siet suosah chia entrance test na ngawn gelsah ngamlou mitam tah a um hi. Ahin ata/anaute uh lah a jilnuom a kap phiel um thute kajahtah chieng in da um leh puah nat um kasa mama hi.

Tuajiehin, keima tahsa ngei in i Doctor jouthate uh, kava kihouna uah, amauten entrance test ijaw phot leh bangma ei sen ding tam umsih hi achi uhi. Kum khat fees khu Rs.20, 000/- (Singni) bang ahi a, mess fees lah hakhat in Rs.1500/- (Sang leh zaga) ahi, ahin tun vang akhangta maithei hi. Ahin agenjelna uah Manipur in scholarship kum khatin Rs.20, 000/- (Twenty thousand) bang ang pie ua, thamlouin asiemte ding in scholarship tuomtuom jong gel amuthei ahilai achi uhi. Tambang ahileh ei Manipur M.B.B.S jilna sum lutpen Shillong, Delhi lah a BA kichom sangin atawmjaw tham china ahi hi.
Tualeh ajilthei ding a, siemna na nei leh na unau or mihausa khatin jong kum khat na mess fee or college fees ding jong ang tuohsah ngam ding uhi. Mi khenkahtte mission chokider taten jong Manipur ah M.B.B.S jiljou uh hi. Tuajiehin tamte in kisolsol non sih va-ui ei. Tuaban ah India a Medical College hoi ngelte a nalut jou leh government in laon chite ang pen a lai ding a, thamlouin, Army Force Medical College (Pune) ngel a na lut jou leh Armyten kumli free in ang chom ding ua, tuasungin stipend tamtah na muna lai ding a, na training jawjaw chieng in, Ahsi (Second Lieutenant) rank toh sepna ang pe ding uhi. Mi khenkhatte gen dan in AIIMS a admission mutepen Government in pumchom ua, tuanajouten India gam ah semnuom nonlou uhi a foreign kidenna paipai uhi.

iv).Bang chi ki-prepare ta ding la?

I theisa bang un M.B.B.S entrance test gel thei ding in, Class XII or PUC ah science lah angai a, adieh in Physic, Chemistry, Biology leh Mathematics lah angai hi. Tamna kagen nuom ahileh eite ngaidan in Class XI or PUC I year khu college a examdi, Board ahilou jiehin ihoi sim nuom sih ua, akhenta ngel khu passi mark mu hamham a, promote mu a, akumni a hapan a pandi chi lungtang inei khu topsan ding ahi. Ka hing advice nuom in Class XI or PUC I year nakai ni akipat in panla pai inla, thamlouin asangthei top in pass sawm ngal in. Ajieh ahileh, Science ading in first year khu a basic leh second year kipat na ding apoimaw vot ahi chi I manghillou ding uh ahi. Hoitah a Class Xi or PUC I year na jaw nah leh second year jong anuom tou dinga, thamlouin M.B.B.S na exam cheing in jong ang panpi nasa mama ding hi. Na Class XII examna ding leh mark sang muna dingin Class XI a najilte apoimaw ban ah,  M.B.B.S entrance test na gel chieng in Class XI leh Class XII ate ani un 50% tuohtuoh ang kidong ding hi. Tualeh, igam a mitam tah in Class XII hoitah in jou leuh jong M.B.B.S entrance test apassi thei louna jieh tamtah uh khu Class XI, ana hoi bawl lou jieh uh ahi nuom mama hi. Tuajiehin, na Class XI, subjectte pen na entrance testna ding in poimaw mama ahi chi thei inla asang thei top in jaw sawm, tuahileh tuanua chieng in na kisie sih ding hi.Thamlouin, mi Class XII a siem leh hoitah jouten coaching la lou in jong entrance test pass suoh mai uhi.

Tuaban ah ithei kia ding ahileh, Class XII sang pitah in na jou jong in M.B.B.S entrance test toh kibang lou a, Class XII apen na by heart leh mark sangpi tah namuthei ding a, ahin M.B.B.S entrance test apen ahileh na Class XII, na theisate application na bawl thei ngaita moh hi.Tuakhu akikhietna ahideu pen hi.

v).Coaching leh mani a simtahtah ngai ahi.

I gensa bang un, mipen Doctor ut chiet ahiman in alunglut vang lahten College jomlouin coaching kai in mani kiprepare nasa mama uh. Tuajiehin, eigam ah Imphal khoipi ah jong M.B.B.S coaching centre khu college ja phielma um in akaite jong asang asim um den kei uhi. Tuaban ah, ei Lamka ah jong imisiemten awlawl in ang patpi panpanta uhi. Tuajiehin ilunglut tahtah leh kum khat teitei vakai a, ahithei leh Delhi leh India khopi lien duete ma ah kai jou lei hoi lai ding hi. Ajieh ahileh tuban pen Common entrance test hing hitou ding ahitah jiehin asanglam/khopi ate ahoipen hing hiding hi.

Tuaban ah, Correspondence in jong materials lei in kisim thei hi. Tuami ading in Aakash Institute, Delhite tungton in Correspondence course in kumni bang ahisih leh kum khat bang in jilthei ahia, a material bang uh pen India ading in ahoipen kichileh kichi khiel lou ding hi. Ahithei leh Class XI, jiltoh kiton in jilkhawmthei lai lei Class XII ah mark sang tah kimube in entrance test ah jong hamsa nonlou ding hi. Alunglutte ding in tam Website tungton in ngaiven thei ding hi. www.aakash institute.com. Tualeh hoi seng sih leh jong Brilliant Tutorial Chennaite tungton in jong correspondence in bawlthei a, ahin aakashte institute kankan aum sih hi.

vi). Thutopna leh ajiljoute ading maban kupna.

Igensa bang un M.B.B.S pen koiman mani neisa toh moh jil jou lou hi. Khatvei Bangalore ah mi khat toh ka kihouna ah private ajil ding na nei leh 45-50 Lacs ngai ding hi, tuaja nanei leh lampi umthei va ang chisan lel hi. Tuaban ah igensa uh Arm Force Medical College, Pune a jil dingten jong nu-le-pate bord agreement (sign) 15lacs dia agel uh ngaiding hi. Aumzie ahileh atapa in jil joulouna anei leh anu-le-paten tuaja alieu ding uh china ahi. Tambang ahimoh leh M.B.B.S jilna ding atawmpen tuaja lut china ahia, mi nadante jiljo guol ding hilou china ahipai mai hi. Ahin na kukal leh siemna jieh in awlsam tah na gel dohthei ahi chi thei komkom in panla ding in ka hing hanthawm hi.

Tuaban ah tulai laisiemte adieh in gamdang a MBA, BA, MA va jou sepna mulou tamtah umta hi. Ahin, hoitah a M.B.B.S jousa sepan mulou chi um ding in agintat huaisih a, government a mu jou loutah in jong private sepna ding tam mama hi. Katheikhel lou leh ei Manipur nangawn ah jong department dangte a mi akidai mama lai in, Medical Doctor mi siem kidailou dan in akigen hi. Tualeh ajousate bang bangchih laipouin Army leh Para military Forcete ah jong lutthei jing ahi a, lawmpa khat gen dan in, M.B.B. S jou a CRPF alutten directin  Assistant Commanding ahiban uah non-practicing allowance singni singthum atuomin amube ua, civil a jingkal nitah a mi-etman toh kibang mulel uh chi hi.  

Tambang teng ban ah Doctorte pen i leitung Pasian uh ahi ua, alutlut nana uah miten jatatna pie in kikhin duamduam ua, adamlou teng kinepna um sun leh i leitung Pasian uh ahimai uhi. Tambang a mite jatatna leh kingah ahijiehin khawvel a mi lahlah ah mithupipen chithei ahita mai uhi. Tamte thei in nang jong hithei ding in panla a theitop a kisingsa ding in deisahna sang pen ka hing pie hi. Amen.

© Copyright 2024 - ZOGAM.COM. Designed by NemaGraphy.