Aizawl Lam Ah

AIZAWL LAM AH
By Kimbawi’ Pa, Columnist Zogam.com
kimbawi pa
Hi deuh veu, transfer kichi kei a dia English thumal ana neih uh a bang hial hi. Shillong a lut, huai a mi sawt pipi om uh hive’n chia sungkuante I pi vial leh Umkiang lam ka deng zel hi. Huchia, Shillong a kiknawn pan I kichih leh promotion in hon lap a, hampha chu ka hi ngei mai, hilele Central Excise & Service Tax a om kha ngei khollou ka hihman in ka huphurh sim ziak in Range Office khawng a tenure khat khawng zat himhim ka ut phot himhim hi. Huaiziak in Aizawl lam ka tel phung mawk hi.

Aizawl tan tung dia kisa lou pi, Silchar a posting order a bawl tak uleh huai la a, Shillong a kiknawn dia kisa hinapi’n ka posting order di Aizawl a na tung a hihdan a hon hilh uhi. Huchi’n kei le ka paisuak gawp hi. Silchar a kipan a zan pai ka hihman in a lampi omdan ka thei kei himhim hi. Dakkal bangzah tai ka hi ua, chih le ka thei kei lai hi. Zingkal in Aizawl ka tung ua, ka naute’ in a an ne khin in Office ah ka va join nolh sam hi.

Shillong toh teh in ana lum mahmah a, ka kipatna toh teh in lamdang ka sa phial hi. Gam a keu a, pawn gam a suak pen in ka thei hi. Ei lam mah bang in gammang muh di a om kei a, lei kidoh muh di le a om khol kei hi. Khua leh khua kikal a kinaih thei hi. Himahleh zan a pai a kihihman in lampi in a totkhak khuate a thupi leh a neu a kithei kei hi.

Aizawl a in luahdi muang a ka om tak in Shillong lam ah inkuante pi di’n ka kuan nawn hi. Ka van teng uh SUMO a ka guan khit un nitaklam dak 3.00 vel ahita a, van hau ka hihman un ka pai ngal uhi. A hat a le tai taktak ngamlou in ka pai zel ua, Assam a lut in Bairabi lampi a hon totpih ua, Zinglam dak 10.00 vel in ka in luahna di ua kinga in ka van teng uh ka guanglut nawn uhi. Dainawl sim tak, Tlangnuam Vengthar ahi. Ka paina uh gim sim chiat ka hi di ua, ka inkuan un a halh zou kuamah ka om kei sim uhi.

Aizawl tung nawn chu hita, Office lam bang le join fel ka hihna ah ka kai pan nawn hi. Office neu (Range Office) a hihman in sepdi a tam lawmlawm kei hi. Himahleh regular deuh a kai mah a ngai hi. A nuam lam zaw ahi peuhmah mai.

Aizawl pen ana chituam lawmlawm kei a, tua ka omna lam uh veng thak ahi a, khawpi kikekna mun lam ahi. A khua leh inte a lui pian zaw in ka thei hi. Lampi a kawchik a, motor a tam a, parking mun di chih pi a omlouh ziak in lampi dung khawng ah motor a koih ua, huai in lampi a kawchik sak mahmah hi. Office kai dia bang dak 0900 khawng a kipan sek hi mahle’ng dak 10.30 khawng in ka tung hi. Traffice jam-na mun pen tomchik kal lel ahi. Tennis Court a chih ua kipan Zodin Square tan, tomchik sung ahi. Himahleh sawt a daih thei mahmah.

Genta lakloh, Aizawl a City Bus tuan kichi a stand uh a om a, a nung a bus dang in a hon phak masiah ngak a khawl ahi mawk hi. Huaiziak a kinoh theih mawk thil ahi kei a, a paidan uh ngak a ngai hi. Aizawl ka hoh masak a Village Council a Veng tuamtuam kipua ahih ziak un a City Buse-te uh ‘Inter-Village Bus Service’ chih dia kituak ka chih pen tu’n Village Council chi nawnlou in Aizawl khawpi sung a veng tuamtuamte Local Council, a na chita uhi. Tua ka omna veng uh bang Tlangnuam Local Council chih ana hita. Himahleh khawta lamte Village Council achi thou lai uhi.

Aizawl a ka lut a kipan in Zu Permit (Liquor Card), MLPC Act, 2014 nuai a solkal in zu zuakna di a bawl uh ngaihven hun a na hi a, khawlai khawng a hiai dan deihlou a lai kitaktak a tam mahmah hi. “Zu chhiah a hauh sak ai chuan zu tellou a pachhiat kan thlang zawk,’ ‘Zu in Mizoram a tih chhiat kan phallo’ chih khawng ahi deuh tangpi hi. April 16 hi’n ka thei, Mizoram a solkal in ZIDCO, MAMCO, etc. Tungtawn in zu zuakna a hon hong ngei mai ua, a zuakna mun di a chihte uh veng tamzaw in a deih kei uhi. Millenium Centre leh Bara Bazar ah a zuak thei hamham uhi. Maizen! Zu lei di kivual a sau mahmah hi.

Zu zuak a pat ni un (Rtd) Revd. Chuauthuama in a in kong ah si sunna puan vom flag a khaikhia a, huchi’n Bible a zu hoihlouhna kigelhte a poin by point in a takkhe lai hi. Ex-CM Zoramthanga in a soisel mahmah lai hi. Newspaperte ah kiselna a tam mahmah a, Cable TV tanpha ah ngaihdan a kidong ua, a deihlou a tamzaw ua, himahleh zu duh chu tam uh ahi di, lei dek le’ng le ngak zoh di a bang kei hi.

Newspaper a thugelh khat in hichi’n a gelh a, awm ka sa mahmah hi. ‘Tua zu zuakna mun a a veng uh phalloute Pathian in Eden huan a bawl lai a om hile uh, hiai ka veng uh ahi, sia leh pha theihna sing na koih louh di ahi,’ achi di uh, achi hi. Kiselna lah tam, zu lei ut lah tam, a buai mahmah uhi. A zuak pat ni bang ngial un Police duty khawlai ah a dim mai uhi.

Huchia zu zuak deihlou leh deih kikal a kiselna tampi a om lai in Kelkang ah halhna a tung taget a, saptuamte’n a ngaihven mahmah uhi. Kelkang halhna ziak in City Bus bang a tawm loh zou hi. Kelkang kichi Champhai a kipan a 18 km vel hi’n a gen uhi. A khaw mite lou na sem man lou, himahleh a va hohte’ nek leh tak tawikhawmte a kivak thei uh, achi uhi. Khenkhat hiai halhna gensete’n ‘Kelkang kia ah Jesu a om kei’ achi leuleu uh. Himahleh Kelkang a hoh kuamah kisik a om kei uh, chih ahi zel.

Hiai Kelkang halhna a hong kipatdan Kelkang hoh milim pawl khenkhat in hiai mun a 1939 kum a halhna mah hiai khua a tung nawn di ahi, chia a genkholh uh tangtung hi dia ngai pawl a om uhi. May, 2013 a tangvalnou khat in hiai halhna dia panla deuh hi a gen pawl a om uh. Himahleh a kipatdan geih gen thei a om tuan kei uhi. Himahleh mun tuamtuam a kipan a hiai khua vehtu pung-tou deuhdeuh in tuni chiang in pun lam a manoh zel uhi.

A halhdan uh TV report khawng a kimudan in a khawsung mai ahi kei a, Kelkang a kipan mualdung khat ah biakna mun tuamtuam a nei uhi. A kizomdan ka theichian kei a, hilele k’on taklang himhim di. Hmunthianghlim, Gosen, Paradise, Moriah, chihte khawng ahi a, a dang le a om lai di. Tungtun khat a khuak ua, a sung a lei nete a natna ua kipan a dam uh, achi zenhouh lai uh! A halhdan uh taksa liing, chih bang ahi deuh. Thumna neite a kimuhdan in leilak khawng ah a kikhuk ua, a thumna uh ‘Halleluiah Amen’ chia ngaih taktak a kikou khawng ahi. Himahleh a gense lam khenkhatte’n ‘Kelkang halhna sim a kuan Pastor’ zi bangzah hiam in a underwear uh a mang sak uh’, achi zel uhi.

Aizawl veng tuamtuam a kipan huai halhna sim di’n a kuan duamduam mai uhi. Tuni tan in a sim dia kuan a kitasam kei lai hi. Huchi’n Aizawl lak bang le a zel a, veng tuamtuam ah halhna a om, achi uhi. Bazar leh khawlai khawng a kisawi doihdoih a ‘Indona chu Lalpa ta a ni, Setana chu hneh in a awm ta’ chia kikou a, ‘Haleluiah Amen’ chia kikou zak di a tam mahmah hi. Mi hawkdak deuh leh kanchian ut hile’ng va hoh mai di’n a hoih hi. Hilele gintak di hia, hilou ka thei kei a, a kim in hiai thu k’on gelh thei kei hi. Hiai tan hileh.

Thu khat, Kelkang hoh a kichihmuh ua kipan in a Mizo pau uh a lamtom a piangkhia a KKK, achih uleh Kelkang kal (Kelkang a hoh); chihna ahi a KKKL a chih uleh Kelkang kal lo (Kelkang a hoh lou), a chihna uh hi zawmah. KKK lamte kikhamisak deuh ua gen ahi. A saptuam lak khawng ua KKK leh KKKL kikal a kinuaisiahna a om di bang uh veng a thugelh muh di a tam mahmah lai hi.

Aizawl kichi khaw nuam tak a hihna a om a, i kimikhual sak leh mikhual kihimai, intek bang a i om leh intek theihna mun ahi. Nek leh tak man zaw a sang sim deuh in ka thei. Hiai tan hi phot leh, na sim zom nop uleh a NLUP khawng uh hon gelh di ahi dia, theihnopna a om kei leh bel hiai tan a khit ahi phot di.

Baby bottle feeding lamte a hih uleh Serchhip halhna ahi. ‘Naupang neute bat di’ chih a kipan a halhna mute’ a ahi. Ngaihpolh louh di ahi. Halhna a chi ua, Serchhip lam hi’n, Kelkang lam hileh munsiangthou, chih a nei ua, huai ah Cross a phut zel uhi. Mun tampi a khedap/chappal buh lut a phal kei lai uhi.

Huaite pressmen khenkhatte’n a demna deuh un ‘Harhna chan hnu a khros put ai a phun nuam ti zawk an tam an ti’ (Halhna tan zoh a khros puak sang a phuh nuamsa zaw a tam uh, achi uh,’ chih khawng ahi. Hiai ka gelh ni tan in Kelkang lam zuan tam mahmah lai hi’n a gen uh. Bang hon gahsuah taktak ta diei, thei zou sing.

© Copyright 2024 - ZOGAM.COM. Designed by NemaGraphy.