Daih Dide Golden Gige Lou

DAIH DIDE GOLDEN GIGE LOU
~ Vanlallian Valte

vanlallianvalte new

Golden Khaini buuk khat pia a ngaihzawng 'try' ngeita ka hihman a hiai thupi hon vuah hilou ka hi chih simtu deihtakte theih diin kon pulak masa. "Speech is silver and silence is golden" chih thupil Tanglai Aigupta kumpite hun a omkhin dia gintak ahi. Poet Thomas Carlyle in German novel 'Sartor Resartus' 1831 kum in Sappau a amasapen diin ana letkhia hi. Huai novel in i thupi uh tuun. Hiai thupil in version tuamtuam hon suang tou zel mahleh, tuni tan in "Silence is golden" chih ki-thangpen hi. Gahsuang lou diing kinialna, theichetlouh/theihna bukimlou houlimna leh midangte phatmohna thu a kidiah sese lou a daih dide pilhuai zaw ahihdan gen hi. Pautam lou a thupukna laak lamzang nuam ahihdan pulaak.

Himahleh daih dide le golden gige lou ahi. Na khuakpilna, ngaihdan kizen leh thukin-thupoimoh ngeingaih lou a ummuat in kimkiang toh kizopna khoihpoi thei hi. Daih a golden gige kei.

Etsakna diin, Pawlpi khat ah member hong lutthak om hi. Nang toh pang khawm a tavuan khat semkhia diin guangalh in om. Mipa na muang kei a, na mi ngaihnat zawng le hih chituak lou hi. A khohei leh paukam na zehuat pah. Ni 03 sung bang houpih gina lou leh limsaklou a na om chiang, mipa a diin vaisak khawmpih haksa pen na suak diing. "First impressions are the last impressions" chih ahihman in adamsung teng ngaihnat huai lou lam ah hon phawk den ding hi. Khatveivei, daihsan in thilpoi pipi tun thei hitah!

Panlak a poihmoh hun in – Koisan hiam a kuatehiam tung ah thildiklou tunsak tupna om, tung panpan le hita chih thei kelkul zenpi, kitheihmoh bawl theih mawk hi. Deihlouh tuakte ngaihsak louh in om nakkhem. Ei leh chipihte dia siatna tunthei thusun leh namdangte gumbawlna nasan nialkalh ngamlouhna khovel ah leng hang. Daih khiankhuan/suaikaih pen mite'n thusun pom, lemsa, thiltung leh hongtung diingte "Amen!" a hon koih sek uh ana hi: golden deknenglou!
Ngaih masa nolhsiah – Hoih sakluat na hon nei. 'Try' pah tingteng. Kilawmta ta. Lungdeih toh sihna loungal' khenvuallouh dia hanchiam a itna khauhual in hon kaan khawm nihgel, na etlawm luatluat ua! Hun hongpai zel in na lungsim kibelta hei maimah hi. Sipisial na sakna pakbang vulta! Daihsan vengveng a omtu diin zaw naak "Bangziak in a...ziak in a?" nanchia! Damdam in theisiamsak in la kiphakhen hileuchin, nang mahmah le lungsim thoveng di hivechin.

Zaandaai ah – Manghoih na mat chiang in nunlui zil in nuam mahleh na khanloh chiang dai-in-dam e! Ahihkei leh mangsia man chin a, khosa-ul toh khanglou in kua hiam sam diin thoukhia neivoi, kamka vete aw; na aw suakmoh hi. Ka chi zaa!

HEIDENAU!: August ni 21, 2015 in Germany gam, Dresden khokiang a om Heidenau khua (galtai leh venbitna ngente kikulhna di munpi bawlthakna kong) ah galtaite deihlou pawl National Democratic Party (far-right forces) te'n kiphinna pan uh. Suang, thawlhawm leh bazaar bomb in policete sep uhi. Police te'n teargas in douthuk uh. Hiai kinawkna in August ni 24, 2015 zingkal tan daih hi. Huai sawng sung teng Germany Chancellor Angela Merkel in khutzep a galdon; huihnung in a nawkna lam mitsuan. Guptuam leh ngaihdan nei lou bang in kibu. Teargas khuzaam a then nung in kilaak ngam pan tel, omzia a nei nawn kei. Singtangmite buaina toh kibatna nei kei mah leh, Merkel's silence is golden no more.

Phualpi a UPA Government puksiatna: Congress party in malai Gandhi inkuan minthanna meilet ua, Sepkhiak louh leh dikloutak a thilhihte liahkhuhna'n zang thanghuai uhi. Corruption leh scam huaise taktak, record break inflation leh vantang bitna toh kisai mipi mai hiin media tungtawn ah hitaleh Gandhite'n dotna dawng lou, sang nuamlou uhi. (Rahul Gandhi in TV interview a piak masakpen January 2014.) Press conference omsunsun, geltawm-leptawm ahia, counter question phal hilou. Dawnna a piak uh le thutak heikawina lel. Political rally a thu kigente tamveipi kisin masa, gelhthoh en gualgual kawm a siatkhiak ahi. Mipi'n party spokespersons, agents leh thutak kilang di heikawisiam te thugen hilou in Gandhi sungkuan mahmah pau dia deih ahi uhi. Party sung ah ki-kamhuhna hoihpai mahmah. Hupmohte tawpsak hi-chet zel. Sonia Gandhi' khatvei etsawina tuah lel le party ulian khenkhat ihmut mohna ching hi.

BJP te Delhi Assembly election 2014 ah lohsam: Party lamkaite pil huntawk mahleh khatveivei lunggil tak a gam-le-nam ittu/khualtu diktak zaw apil pen te hi chitchiat lou hi. Mipite, adiakin tuailaite toh kizop hoih; amau dia muhtheih tham sepkhiak poimoh hi. Tuailaite'n India vaihawmna inpi kitelna 2014 omdek kuan in Modi leh BJP party phatna twitter feeds leh facbook wall te ah suah uhi. BJP te election tuamtuam ah hong lohching hehu uh. Himahleh alohchinna ziak uh mangngilh in hamhaih ua, Delh Assembly Election ah vuallel dimdem uhi. "Modi wave" kichiangtan geih. BJP top leadershipte'n mipi sou kia thamlou in party workerte lungput nasan theibun lou/limsak bun lou uhi.

Simcard thak laak di chiangin, "Service provider ichihchih, Airtel, Aircel, Vodafone, BSNL leh adg.dg te: koi beh, koi phung, kuate bawngh, koi lam suakte ahi ua, bang dialect a pau hihiam?" chih kikanchian lou. Elected hiin selected ah le best value leh best service diingte mah honghi toutou ta diin Sian in hon huai leh i chi. "I chi" chih kammal in phawksak khat hon nei hi: mitengteng phial in, "Ki-khengna (change) poimoh ahi" ichichi uh, himahleh ba' ki-khengna om ngei lou? Lunglel kei ni, Khang kidangta. Digital-taka kizopkhawmna khovel ah silence deuhvel khawng pai nawnlou. Khang nih paita in bel, social networks, multiple TV channels, mobile updates vanzat omnailou hi. Media overload, connectivity leh context zarl in masang sang'n scrutiny nasatak in baihlam ta. Diktatna leh gin-omna lemchiin theih hinawn ta lou. Pilkhel, kamzol leh silent-hot khawng back-fire pahpah ta.

Pupa saatsa, khangthu kichian nei singtangmite gam a thiltung: Mipi kiphinna, sisan-naisan luanna, siluang ki-kham zengzung, a khonung gu tuamtuamte bangle pumpelh theih tawk hiven! Siamtu hatkhum hinna nei salpha 09te - mi-ngaihhuai, inkuante duat, min-ngaihtak nei – sap ahih chiang ua dawng pah tiautiau sekte himahle uh min thak ngaihnat-huai himhim lou sinvit khiallou lah adik hi-ngal: "Misi/Siluang/huai a pen" chih khawng a kouh soksok tuak uh! "Hawi..." chiin hon dawngthei nawnlou uhi. A zaalna uh Misi-koihna... Golden lou tak ahi. Heidenau!

© Copyright 2024 - ZOGAM.COM. Designed by NemaGraphy.